Ramazan ayı ile beraber farklı bir beslenme rutini ile karşı karşıyayız. Uzun saatler yemek yemiyor, su içmiyor iftar sonrasında su ve enerji açığımızı kapamaya çalışıyoruz. Ancak bu süre içinde yapacağımız hatalar bu ayı sağlık açısından sıkıntılı geçirmemize neden olabilir.
Oruç tutmak kanser riskini azaltmaya yardım edebilir
Ramazan sırasında uygulanan diyet üzerine yapılan araştırmalar, aralıklı diyet tipi beslenmeye benzer sonuçlar olduğunu gösteriyor. Aralıklı diyet son yıllarda oldukça ilgi görüyor. Hayvanlarda yapılan deneyler ve insanlardaki gözlemler bu grupta IGF-1 (insülin-growth factor-1) oranlarının kanda düştüğünü gösteriyor. Bu maddenin önemi kanser gelişimi ile ilgili. Diğer bir deyişle, IGF-1’i düşürmenin kanser riskini azaltabileceği tartışılıyor.
Oruç tutmanın damar sağlığına katkısı
Ramazan orucu tutulan İslam ülkelerinden yapılmış birçok çalışma var. Bu çalışmalar oruç tutanlarda total kolesterol, LDL kolesterol düzeylerinin düştüğünü ve HDL kolesterolün yükseldiğini gösteriyor. Kolesterolün yüksek seyretmesi damar sertliği ile ilişkili bir durum. Yani kolesterol yüksek olursa damarların tıkanma ihtimali yükseliyor. HDL ise damarların açık kalmasını sağlıyor; çöpçü kolesterol olarak adlandırılmasının nedeni de bu zaten. Damarlarda biriken kolesterolü adeta süpürüp temizliyor. Böylece Ramazan sırasında HDL kolesterolün yükselmesi ile damar sağlığına bir katkı yapmış oluyoruz.
Sağlıklı oruç sağlıklı kilo verdirebilir
Ramazan’a özgü çalışmalar oruç tutanlarda vücut kitle indeksinin düştüğünü ve yağ oranının azaldığı gösteriyor. Yani sağlıklı bir kilo vermek mümkün gibi çünkü kas kitlemizi korurken yağdan kilo veriyoruz. Bu da zaten tam istenilen hedef.
Ramazanda yapılan en sık hatalar
Ancak ramazanda yapılan en sık hata iftar saati sonrasında kontrolsüz şekilde yemek yiyip, içme. Saatlerce aç kaldıktan sonra bir anda hızlı bir şekilde yemek yemek, mide içeriğinin hızlı bir şekilde artmasına neden olmakta. Bu da reflüyü tetikleyen durumlardan biri. Midenin içindekilerin yemek borusuna geri kaçmasını engelleyen mekanizmalardan biri mide ve yemek borusu arasındaki kaslar. Bu kasların kasılmasını engelleyen yiyecekler ve içecekler arasında yağlı yiyecekler, kahve ve sigara başı çekiyor. Bu nedenle hem aşırı yemek yiyip mide basıncını arttırmak ve bir de yağlı yiyeceklerle bunu yapmak reflüyü kolaylaştıran durumlardan biri. Bu nedenle bunlardan kaçınmak gerekli.
Oruç tutmanın tartışmalı etkileri
Kalp hastalıkları açısından oruç tutmanın avantajları ve dezavantajları tartışmalı. Birçok çalışma oruç tutanlarda kalp yetersizliği nedeni ile hastaneye yatış oranlarının, kalp-damar hastalıkları sayısının bu ay içinde düştüğünü gösteriyor, birçoğu da bu oranlar açısından Ramazan ve diğer aylar arasında bir fark olmadığını. Bu durumlarda birden fazla faktör rol aldığı için çalışmalarda farklı sonuçları görebiliyoruz.
Kronik hastalığı olanlar dikkat
Ramazan sırasında kronik hastalığı bulunan bazı kişiler doktor kontrolü dışında, kendi istekleri ile ilaç saatlerini değiştirebiliyor veya ilaçlarını kesebiliyorlar. Oruç tutmaya karar veren kronik hastalığa sahip olan kişilerin mutlaka doktorlarına danışarak oruç tutmaları gerekir ve doktorları ile görüşmeden ilaç kullanımlarında değişiklik yapmaları doğru değildir.
Özetle sağlıklı kişiler için Ramazan ayı bir sağlık fırsatı olabilir ama hasta kişilerin doktorları ile görüşmeden alacakları kararlar durumlarının kötüleşmesine neden olabilir.