Kadınların hayatında çok özel bir yere sahip olan hamilelik süreci anne adayları için heyecanlı olduğu kadar bir oldukça tasa verici bir devri de içermektedir. Hamilelik periyodunda sıklıkla karşılaşılan (Tokofobi) doğum korkusu da bu kaygılı süreci içinde barındıran bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Pekala doğum korkusu nedir, belirtileri ve tedavi metotları nelerdir? İşte Tokofobi hakkında merak edilenler…
Tokofobi ismiyle da bilinen ve anne adayları için epeyce zorlayıcı bir durum olan doğum korkusu; bayanların doğum yapmaktan ve doğum esnasında yaşayabilecekleri mümkün acılar ile sıhhat sorunlarından ötürü ağır kaygı hissetmelerine denir. Yunanca Tokos “doğum” ve fobi “korku” sözlerinin birleşmesiyle ortaya çıkan tokofobi terimi günümüzde tıp ve psikoloji alanının da büyük ilgisini çekmektedir. Çocuk sahibi olmanın sevincini yaşayan gebe bayanlar içinse epey sarsıntılı ve üzerinde durulması gereken değerli bir süreç olan tokofobi, günümüzde gebeliğin ertelenmesine de sebep olabilmektedir.
DOĞUM KORKUSU (TOKOFOBİ) NEDİR?
Pek çok araştırmaya da husus olan tokofobi; şiddetli bir doğum korkusuna verilen isimdir. Ekseriyetle doğum niyetinden çok derecede korkan bayanları etkileyebilmektedir. Hamilelik yahut doğum periyodunda yaşanan kaygıyı tabir eder. Çoğunlukla olağan bir doğum niyetinden farklı olarak doğum ve hamilelikle ilgili akla gelen olumsuz fikirleri barındırmaktadır. Çoklukla doğum sancısı yahut hamilelik ve doğum sürecinde bir şeylerin aksi gitme olasılığından ötürü ortaya çıkan kimi korkular büyüyerek beraberinde tokofobiyi getirebilmektedir.
TOKOFOBİ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Tokofobinin bilinen iki tipi bulunmaktadır. Bunlardan ilki Birincil Tokofobi olarak isimlendirilirken öteki çeşidi ise İkincil Tokofobi olarak bilinmektedir.
-
Birincil Tokofobi; hiç doğum yapmamış lakin bu kanıdan ötürü telaşa kapılan ve bu sebeple başlarında bir endişe oluşturan bayanları etkilemektedir. Bu dehşetler ve olumsuz fikirler, ekseriyetle çocukluk periyoduna kadar uzanabilen geçmiş tecrübelerle ilişkili olabilmektedir. Bu çeşit, bireylerin gebe kaldığı süreçte daha da yükselerek hayli rahatsız edici boyutlara ulaşabilmektedir. Travmatik olaylara maruz kalan şahıslarda görülme oranı daha yüksektir.
-
İkincil Tokofobi ise; daha evvel gebelik yaşamış bireylerde görülmektedir. Makûs bir hamilelik deneyimi yaşayan ve bundan ötürü bir travma atlatan gebe bireylerde bu doğumun hatırlanması bu fobinin tetiklenmesine sebep olabilmektedir. Bu fobi, bilhassa daha evvel geçirdikleri hamilelikte ölü doğum, gebelik sonlandırma yahut düşük yaşanan şahıslarda doğum yapma korkusunu ortaya çıkarabilmektedir.
TOKOFOBİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Genellikle anne adaylarının, farklı doğum deneyimlerini dinleyerek bunları örnek almasından yahut birebir durumu kendilerinin de yaşayabileceği derdine kapılmalarından ötürü ortaya çıkan tokofobinin pek çok farklı nedeni de bulunmaktadır. En esas nedenleri ortasında ise şu faktörler yer almaktadır:
-
Genellikle aileden, yakın arkadaşlardan yahut etraftan duyulan travmatik doğum hikayeleri
-
Ailede yahut etrafta bir tokofobi hikayesinin bulunması
-
Hamilelik sürecindeki gerilim yahut telaş ile baş etmeyi sıkıntı hale getiren hormonal değişiklikler
-
Yaş faktörü (genç bayanların çoklukla daha fazla etkilendiği bilinmektedir)
-
Geçmişte yaşanan farklı travmalar
TOKOFOBİNİN BELİRTİLERİ
Doğum korkusu yaşayan bireylerin farklı ruh sıhhati sorunlarına sahip olabilme ihtimali beraberinde birçok farklı belirtiyi de beraberinde getirebilmektedir. Depresyonu da beraberinde getirebilen tokofobi; anne adaylarında yahut anne olmak isteyen bireylerde doğum denetim hapları kullanma, gebelik devrini geciktirme yahut hamilelikten kaçınma üzere kimi davranışları tetikleyebilmektedir. Peki tokofobinin belirtileri nelerdir? Doğum kaygısının kimi belirtileri şu formda sıralanabilir:
-
Endişe ve daima tasa durumu
-
Uykusuzluk ve uyku bozuklukları
-
Depresyon
-
Yeme bozuklukları
-
Doğum öncesi depresyon
-
Doğum sonrası depresyon geliştirme riski
DOĞUM DEHŞETİNDE HANGİ TEDAVİ YOLLARI KULLANILABİLİR?
Tokofobi yaşayan bireylerin öncelikli olarak uzman bireylerle konuşarak yardım almaları gerekmektedir. Doğum korkusu teşhisi konulan bireyler için uzmanlar tarafından bir tedavi planlamasının yapılması epeyce değerlidir. Tedavi için doktor ile görüşülürken dehşet yaşayan bireylerin doğum ile ilgili duydukları bu dehşetleri ayrıntılı bir formda anlatmaları tedavi sürecinin birinci evrelerinden biridir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ismi verilen tedavi sisteminin bu fobi üzerinde epey tesirli olduğu bilinmektedir. Bu tedavi yoluyla bireylerin yaşadığı dertlerin hangi durumlardan kaynaklandığı belirlenmeye ve bu durumu çözmeye çalışılır. Sonrasında ise gebelik süreci ve doğum yapma ile ilgili bireylerin başlarında yer edinen tasaların ortadan kaldırılması için gereksinim duyulan marifetlerin üzerinden bir çalışma yapılarak bu durumun güzelleştirilmesi sağlanır.
